GAK-gebouw

Het Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK) is de laatste grote schepping en tegelijk een hoogtepunt in het oeuvre van Ben Merkelbach, stadsbouwmeester van 1956 tot 1961. Bij de ingebruikneming in 1960 was dit een van de grootste en modernste kantoorgebouwen van Nederland. Sinds 2005 staat het gebouw leeg. Er bestaan nu plannen om het gebouw een meervoudige functie te geven, met inbegrip van wonen.

Voorgeschiedenis

Het GAK was een overkoepelend orgaan dat sinds 1952 zorg droeg voor de administratie bij de uitvoering van de Werkloosheidwet en de Sociale Verzekeringswet. Vele bedrijfsverenigingen hadden hier hun administratie ondergebracht. Het GAK telde verspreid over de stad 23 kantoren. Om aan deze versnippering een einde te maken kreeg de architect Merkelbach opdracht aan het Bos en Lommerplantsoen een reusachtig kantoorgebouw te ontwerpen dat alle afdelingen zou kunnen herbergen.
Ben Merkelbach (1901-1961) was in 1927 een van de oprichters geweest van De 8, de groep architecten die de stroming van het Nieuwe Bouwen (of Nieuwe Zakelijkheid) in Amsterdam vertegenwoordigden. Belangrijke bouwwerken van Merkelbach in Amsterdam zijn onder andere de woningstrokenbouw in Landlust (1937), de woningbouw in tuindorp Frankendaal (1951), het kantoorgebouw van de Geïllustreerde Pers (1959), de winkels met woningen voor woningbouwvereniging “Het Oosten’’ in Geuzenveld (1956), het laboratorium en het dienstgebouw van de Koninklijke zwavelfabriek Van het Ketjen (1952-1955) en de uitbreiding van N.V. Lettergieterij “Amsterdam’’ v/h N. Tetterode (1960).

Hermestemming van het GAK gebouw

Het project betreft de laatste fase van de hermestemming van het GAK gebouw. Zecc heeft bij de herbestemming van de Noordvleugel het (casco) interieur van de plint ontworpen. Momenteel is Zecc in samenwerking met Wessel de Jonge architecten een plan voor de middenkern aan het maken. Hierbij zal WdJ Architecten met name de gevels ontwerpen en Zecc architecten de woningen en het interieur.

De doelgroep zal ongeveer hetzelfde zijn als in de Noord en Zuidvleugel van het gebouw; namelijk jonge stedelingen. Op de begane grond is een ruime lobby gedacht waarbij veel aandacht is voor de relatie met het Bos en Lommer Plantsoen. Op de bovenste etages zijn meer ruimtelijke woningen gedacht over 2 lagen. Verder is er een vrij grote variatie aan verschillende woningentypes, passend bij de diversiteit aan bewoners en bij de vraag.

In de kern van het gebouw is een centrale vide bedacht waarbij daglicht diep het gebouw in kan komen en waarbij tevens de zichtrelatie tussen de bewoners versterkt wordt. Onder de beletage is een ruime fietsenkelder voor ca. 350 fietsen met een directe koppeling naar de lobby.